Fahmida Ganacsiga !

 

Erayga Ganacsigu waxaa inta badan loola jeedaa qof ama koox ka shaqeysa meherad, warshad, ama sabab xirfadeed oo faa'iido-doon ah. Fikraddu waxay ku bilaabataa maal-awaal iyo magac, waxaana laga yaabaa in cilmi-baaris ballaaran oo suuq ah loo baahdo si loo go'aamiyo sida ay suurtogal u tahay in fikradda loo beddelo ganacsi.

Bilaabida ganacsigu waa mid ka mid ah wax-qabadyada ugu xiisaha badan uguna faa'iidada badan ee aad yeelan karto. Laakin Sideed u Bilaabi Ganacsi?
Waxaa jira dhowr tillaabo oo aad u baahan tahay inaad qado si aad ganacsi u bilowdo.
Waxaa ka mid ah samaynta cilmi-baarista suuqa ah, samaynta qorshe ganacsi, raadinta raasumaalka ama noocyada kale ee maalgelinta, doorashada goobta iyo qaab dhismeedka ganacsiga, xulashada magaca saxda ku ah, sameysashada  waraaqaha shatiyada, helitaanka dukumeenti canshuureed. Sidoo kale waxa wanaagsan inaad samaysato koonto bangi si ay kuugu fududayso baahidaada bangi ee maalinlaha ah.

Inta badan talo' bixiyayasha  ganacsigu waxay kuu sheegayaan  inaad ka shaqeyso waxaad jeceshahay, laakiin waxan anigu ka dhigi laha laba walxood oo aad muhiim u ah: 

◇ waxa ay u badan tahay in u faa'iido leyahay iyo 

◇ wax aad ku fiican tahay. 

Tusaale ahaan, waxaa laga yaabaa inaad jeceshahay Ibiiye, laakiin sidee ayay fikradaada ganacsi u noqon kartaa mid shaqaysa  haddii aadan ahayn Ibiiyee weyn? Waxaa laga yaabaa inaad faa'ido ka helayso samaynta saabuunta oo aad rabto inaad furato meherad saabuun ah magaaladaada oo horeba tiro meherado ah oo saabuunta ibiya ka furnayeen ma fududaan doonto inaad suuqa si dhib yar isugu fidiso marka aad abuurayso badeecad la mid ah kuwa meheradaha kale.

Haddii aadan fikrad adag ka haysan waxa ganacsigaagu ka koobnaan doono, is waydii su'aalaha soo socda:

Maxaad jeceshahay inaad sameyso?
Ma ka fikiri kartaa shay arrimahaas fududayn kara?
maxaad ku fiican tahay?
Maxay dadka kale kuugu la yimaadaan talo?
Haddii lagu siiyo toban daqiiqo inaad ku jeediso khudbad mawduuc! maxay noqon lahayd?

Su'aalahani waxay kuu horseedi karaan fikrad ganacsigaaga. Haddii aad hore u lahayd fikrad, waxa laga yaabaa inay kaa caawiyaan inaad ballaariso. Markaad hesho fikradaada, ku sallee inaad ku fiican tahay iyo inaay faa'iido leedahay.

Meherad noocee ah ayay tahay inaad bilowdo?
Kahor intaadan dooran nooca ganacsiga aad bilaabayso, waxaa jira waxyaabo muhiim ah oo ay tahay inaad tixgeliso:

Waa maxay nooca maalgelinta aad haysatid?
Intee in le'eg ayay tahay inaad ku maalgeliso ganacsigaaga?
Xageed  jeceshahay inaad ku shaqeyso guriga, xafiis ama online?
Ma iibin kartaa macluumaadka (sida koorso), halkii aad ka iibin lahayd badeecad?
Waa maxay xirfadaha ama khibrada aad leedahay?
Intee in le'eg ayaad u baahan tahay si aad u cabbirto ganacsigaaga?
Waa maxay nooca taageerada aad u baahan tahay si aad u bilowdo ganacsigaaga?
Ma qof kale ayaad shuraako la leedahay?
Qaabka loo yaqaan 'franchise model' miyuu macno badan kuu samaynayaa?

Dhamman suaalaha sare ku soo xusanay waa kuwo aad ka go'amin karto fikradad ganacsi iyo ujeedada ka danbaysa ba haddaba si aad jawabaha saxda iyo qiimeynta ku haboon ugu heesho ganacsigaga waa in aad la ka shata kuwa kaga khibrada badan ama taloo bixiyaysha gacansiga.

 
Ganacsiyadu inta badan waxay u baahdaan qorshe ganacsi (business plan) ka hor intaysan  bilaaban hawlgalka. Qorshaha ganacsi waa dukumeenti rasmi ah oo qeexaya yoolalka iyo ujeedooyinka ganacsig oo taxaya xeeladaha iyo qorshayaasha lagu gaadhayo yoolalkan iyo ujeeddooyinkan. Qorshe ganacsiyeedku waxa uu leeyahay qabab kala duwaan oo ku xidhan hadba nooca ganacsigasi yahay balse waa isku ujeedo  haddaba halkan waxa ku so qadan doona qaybo muhiim u ah ganacsigu marka uu cusub yahay ayna tahay in wax badan laga badho waxana kuso koobaya dhawrkan qodob.

Sharaxaada ganacsigaaga:
Sharaxaadda ganacsigagu waxay dabooshaa dhibaatooyinka alaabtaadu ama adeegaagu xaliyo iyo sababta ganacsigaaga ama fikradaadu uga fiican tahay kuwa kale.

Alaabooyinka ama adeegyada: Qaybta

ni waxa ay sharaxaysaa sida ganacsigaagu u shaqayn doono. Waxaa ka mid ah alaabooyinka aad u soo bandhigi doonto macaamiisha bilowga ganacsiga, si ay kula barbar dhigaan tartamayaasha jira, qiimaha alaabtaadu ku kacayso, cidda masuulka ka ah abuurista alaabta, sida aad u soo saari doonto alaabta iyo inta ay ku kacayso in la sameeyo.

Qorshaha Suuqgeynta:
Qorshaha suuqgeyntu wuxuu tilmaamayaa sifooyinka alaabtaada ama adeeggaaga, wuxuu soo koobaa falanqaynta tartamayaasha. Waxa kale oo ay ka hadlaysaa sida aad u horumarin doonto ganacsigaaga, inta lacag ee lagu kharash gareynayo suuq-geynta iyo muddada la filayo in suuq-geyntu socoto.

Qorshaha maaliyadeed:
Qorshaha maaliyadeed waxaa laga yaabaa inuu yahay udub dhexaadka qorshaha ganacsiga sababtoo ah, lacag la'aan, ganacsigu hore uma socon doono. qorshahaaga maaliyadeed oo ay la socoto wadarta xisaabta faaiidada la filayo, sida warbixinta dakhliga, iyo socodka lacagta caddaanka ah.  Qaybtan sidoo kale waa meesha aad ku dari codsigaaga deeq-lacageedka haddii aad raadinayso maalgelin dibadda ah.

Soo koobida fulinta: Soo koobida fulinta waa in ay noqotaa shayga ugu horreeya ee qorshaha ganacsiga, laakiin waa in la qoraa ugu dambayn. Waxay qeexaysaa ganacsiga cusub waxayna muujineysaa yoolalka shirkadda iyo hababka lagu gaaro.

 Gebagebadii

Ganacsiyadu waa laf dhabarta dhaqaalaha. Waxay bixiyaan badeecooyin iyo adeegyo ay iibsan karaan shakhsiyaad iyo shirkado kale.
Meheraduhu waxay ku kala duwan yihiin baxada, awooda, waxayna ka shaqeeyaan, Qaab dhismeedka ganacsigu. Markaad bilaabayso ganacsi, samee cilmi-baaris oo samee qorshe ganacsi. Tani waxay kuu ogolaaneysaa inaad kor u qaadd wacyiga  aad u baahan tahay si aad u bilowdo hawshaada ugana gashamato khataro badan oo barad la'an kugu dhici lahaa.